Skip to main content

Langdurig passende zorg voor jeugdigen met GGZ-problematiek bij openstelling Wlz

donderdag 09 jul, 2020

Langdurig passende zorg voor jeugdigen met GGZ-problematiek bij openstelling Wlz

donderdag 09 jul, 2020

Het aantal jeugdigen met een psychische stoornis dat voldoet aan de Wlz-criteria ligt waarschijnlijk tussen de drie- en achthonderd. Bureau HHM deed hier onderzoek naar in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Naast de doelgroep onderzocht bureau HHM de uitvoerings- en financiële consequenties van een mogelijke openstelling van de Wlz voor jeugdigen met GGZ-problematiek. Uit het onderzoek blijkt dat het erg moeilijk is om een goed beeld te krijgen van de omvang van doelgroep en de financiële consequenties. De uitvoeringsconsequenties zitten voornamelijk in de indicatiestelling, contractering, levering en verantwoording van zorg.

We hebben het over jeugdigen waarbij sprake is van complexe meervoudige problematiek zoals traumatische ervaringen en hechtingsproblematiek. Tevens is naast een psychische stoornis veelal ook sprake van een (licht) verstandelijke beperking. Wij denken op basis van het onderzoek dat de groep tussen de drie- en achthonderd ligt. Hoe groot het aantal daadwerkelijk is zal moeten blijken als het CIZ voor deze groep gaat indiceren”, aldus Ellen Geuzebroek onderzoeker bij bureau HHM.

“Belangrijk toegangscriteria voor de Wlz is een blijvende behoefte aan toezicht of nabijheid. Dat blijvende is bij een jeugdige moeilijk vast te stellen omdat de jeugdige nog volop in ontwikkeling is. Het is bovendien nog maar de vraag of ouders of verzorgers een Wlz-indicatie gaan aanvragen als dat mogelijk wordt. Het kan voelen alsof je zegt ik zie geen ontwikkelingskansen meer voor mijn kind”, aldus Ellen Geuzebroek.

“Daarom is het ook heel belangrijk dat de jeugdige binnen de Wlz voldoende ontwikkelings-mogelijkheden krijgt”, aldus Patrick Jansen, collega-onderzoeker en partner binnen bureau HHM. Hij ziet namelijk wel voordelen aan het openstellen van de Wlz voor jeugdigen met GGZ-problematiek: “Het geeft de jeugdige voor onbepaalde tijd recht op zorg. Dit beantwoordt aan de grote behoefte van jeugdigen, ouders en professionals; dat de continuïteit van zorg is gegarandeerd. Nu moeten ouders de zorg elk jaar en soms zelfs vaker opnieuw aanvragen terwijl zij en ook de zorgverleners vooraf al weten dat de zorg voor langere tijd nodig is. Ze zijn dan onnodig veel tijd kwijt aan de administratie en het brengt bovendien onzekerheid met zich mee. Maar de Wlz-toegang moet niet leiden tot allerlei onduidelijkheden over het wel of niet kunnen vaststellen van de blijvende behoefte aan nabijheid of toezicht, of het wel of niet kunnen ondersteunen van het cliëntsysteem vanuit de Wlz. Hierbij is de jeugdige niet gebaat.”

Naar verwachting verandert er aan de inhoud van de zorg weinig. Waarschijnlijk blijven dezelfde zorgaanbieders dezelfde zorg leveren. Dit betekent helaas ook dat de knelpunten die voor de zorg onder de Jeugdwet gelden, blijven bestaan. “We zien dat voor deze groep het inzetten van de juiste expertise en een goede samenwerking tussen zorgverleners aandacht vraagt”, aldus Patrick Jansen.

Aanleiding onderzoek
Bureau HHM onderzocht de doelgroep en bracht de uitvoerings- en financiële consequenties in beeld voor de Tweede Kamer die in 2019 het wetsvoorstel ‘Toegang tot de Wlz voor mensen met een psychische stoornis’ aannam. Tegelijk is een amendement aangenomen waarin wordt gesteld dat jeugdigen – net zoals volwassenen – met een psychische stoornis op een nader te bepalen tijdstip toegang tot de Wlz moeten kunnen krijgen. Het onderzoek moet de Kamer inzicht geven in de mogelijke gevolgen hiervan.

Financiële consequenties
Er is te weinig bekend over de huidige zorgkosten om de financiële consequenties en de verschuiving van de Jeugdwet naar de Wlz goed in kaart te brengen. Een deel van de jeugdigen ontvangt bovendien al zorg vanuit de Wlz. Het is moeilijk in te schatten of deze groep een herindicatie gaat aanvragen en of dit leidt tot een verschuiving binnen de Wlz.

Zorgvuldige voorbereiding
De uitvoeringsconsequenties vragen een zorgvuldige voorbereiding. Patrick Jansen: “Overheveling van de zorg voor deze jeugdigen van de Jeugdwet naar de Wlz leidt tot uitvoeringsconsequenties op het gebied van de indicatiestelling, contractering, levering van zorg en verantwoording van zorg; deze consequenties richten zich op informatie­voorziening, procesinrichting, formatie en scholing. Deze consequenties zijn uitvoerbaar, maar vragen een zorgvuldige voorbereiding en voldoende doorlooptijd om ze te kunnen realiseren. Hierbij verdient het onderbouwen en vaststellen van de blijvende behoefte aan toezicht of nabijheid voor deze jeugdigen specifieke aandacht, omdat van tevoren moeilijk is aan te geven hoe de jeugdige zich de komende jaren ontwikkelt.’’

Publicatie onderzoek
Het hele onderzoek Jeugd-GGZ in de Wlz – Onderzoek naar de openstelling van de Wlz voor jeugdigen met GGZ-problematiek is aangeboden aan de Tweede Kamer.

Meer weten over dit project

Neem gerust contact op met onze adviseurs

Kennismaken?

We komen graag met jou en jouw organisatie in gesprek hoe we samen de zorg voor kwetsbare mensen beter kunnen maken.